Een “duurzame” uitspraak over modellenrecht en auteursrecht
Dat ook de rechtspraak met de tijd meegaat, volgt uit een uitspraak van de rechtbank Den Haag over inbreuk op auteurs- en modelrechten op kinderfietsen. De rechtbank overweegt dat inbreuk wordt gemaakt op de modellen- en auteursrechten van eiseres, maar dat de inbreukmakende kinderfietsen niet hoeven te worden vernietigd. De rechtbank vindt immers dat onnodige verspilling moet worden tegengegaan. Een overweging die helemaal van deze tijd is!
In de zaak waarin de rechtbank dit overweegt, verkocht de eisende partij kinderfietsen. Eiseres meende dat de gedaagde partij kinderfietsen verkocht die wel heel erg veel leken op (bepaalde onderdelen van) haar fietsen. Er zou onder andere sprake zijn van een inbreuk op het modellenrecht en auteursrecht van eiseres.
Wat is het modellenrecht?
Het modellenrecht ziet op bescherming van tekeningen en modellen; bescherming van een uiterlijk van een product. Bij tekeningen gaat het vaak over ontwerpen, zoals bijvoorbeeld een design. Bij modellen gaat het vaak over gebruiksvoorwerpen zoals bijvoorbeeld designproducten, verpakkingen en – zoals in deze zaak – fietsen.
Modellenregister (BOIP)
Een model moet worden ingeschreven in een modellenregister om bescherming te krijgen binnen het modellenrecht. Dit kan in het register van het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) om bescherming te krijgen in de Benelux. Voor Europese bescherming zal het model moeten worden ingeschreven in het register van het Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie (EUIPO). De rechthebbende verkrijgt dan een Gemeenschapsmodelrecht. Niet geregistreerde modellen kunnen onder het Europese modellenrecht ook een beroep doen op (beperkte) bescherming tot drie jaar nadat het model voor het publiek beschikbaar is gesteld.
Voor registratie van een model in zowel het register van de BOIP als de EUIPO is onder andere vereist dat het model nieuw is en een eigen karakter heeft. De rechthebbende van een modelrecht kan optreden tegen partijen die een inbreuk maken op haar recht.
In deze zaak doet eiseres een beroep op zowel geregistreerde als niet-geregistreerde Gemeenschapsmodelrechten. De rechtbank stelt van een aantal van de kinderfietsen vast dat op onderdelen van die fietsen er geldige Gemeenschapsrechten zijn en dat daar door gedaagde inbreuk op wordt gemaakt.
Auteursrecht
Het auteursrecht ziet op bescherming van een “werk”. Het werk wordt auteursrechtelijk beschermd als het oorspronkelijk is. Het moet gaan om een eigen intellectuele schepping van de maker. Een auteursrecht volgt uit de wet en hoeft niet te worden geregistreerd.
De rechthebbende van een auteursrecht kan optreden tegen partijen die een inbreuk maken op haar recht. Eiseres doet ook een beroep op haar auteursrecht dat op onderdelen van de kinderfietsen rust. De rechtbank stelt vast dat er op onderdelen van een aantal van de kinderfietsen ook een auteursrecht rust van eiseres en dat daar inbreuk op wordt gemaakt door gedaagde.
Vordering tot vernietiging kinderfietsen
Eiseres vordert onder andere een verbod voor gedaagde om inbreuk te maken op haar modelrechten en auteursrechten. Ook vordert eiseres dat gedaagde wordt bevolen om haar voorraad aan kinderfietsen te vernietigen. De eerste vordering van eiseres wordt toegewezen. De rechtbank heeft immers vastgesteld dat er inbreuk wordt gemaakt op de modelrechten en auteursrechten van eiseres en dat dit moet stoppen.
De vordering tot vernietiging van de voorraad kinderfietsen wordt afgewezen. De rechtbank overweegt daarover:
4.90. De rechtbank oordeelt in dit verband als volgt. Bij de beoordeling van de vordering tot vernietiging, heeft de rechtbank rekening te houden met de evenredigheid tussen de ernst van de inbreuk en de gelaste maatregelen, alsmede met de belangen van derden. Onder die belangen van derden schaart de rechtbank ook het algemene belang dat verband houdt met de wijze waarop zorgvuldig omgegaan dient te worden met (schaarse) productiemiddelen en met de omstandigheid dat onnodige verspilling moet worden tegengegaan.
4.91.
In het licht van de aard van de inbreuk, die ziet op het op de fietsen aangebrachte design maar niet op de fietsen los van dat design, acht de rechtbank het vanuit maatschappelijk oogpunt niet te uit te leggen dat duizenden, deugdelijk functionerende kinderfietsen worden vernietigd.
Een zeer duurzame uitspraak dus!
Handhaven van modelrechten en auteursrecht
Yur adviseert over het handhaven van modelrechten en auteursrechten. Heb jij hier een vraag over het modellenrecht, neem dan gerust contact op met advocaat Margriet Kooiman van de sectie Intellectueel Eigendomsrecht.
