Aansprakelijk voor mijn onderaannemer tegenover derden.
Stel jij bent een aannemer en je krijgt de opdracht om raamkozijnen te plaatsen op de zevende verdieping van een appartementencomplex of bedrijfspand. Voor een deel van die werkzaamheden schakel jij vervolgens een ander bedrijf als uw onderaannemer in. De onderaannemer gaat namens jou aan de slag en begint met de opdracht. Bij het uitvoeren van deze opdracht laat de onderaannemer zijn gereedschap vallen boven de openbare weg. Het stuk gereedschap valt door de voorruit van een geparkeerde auto heen. Dan komt de vraag aan de orde: ben jij aansprakelijk voor de schade die de door jouw ingeschakelde onderaannemer is veroorzaakt?
Artikel 6:171 BW
In onze blog ‘Aansprakelijk voor mijn onderaannemer of niet?’ hebben wij het verschil tussen de aansprakelijkheid op basis van artikel 6:76 BW en op basis van artikel 6:171 BW behandeld. In die blog (https://www.yur.nl/aansprakelijkheid-van-een-onderaannemer-jegens-de-opdrachtgever/ ) hebben wij aangekondigd de specifieke voorwaarden die gelden voor de aansprakelijkheid op basis van artikel 6:171 BW verder toe te lichten in een volgende blog. Dat doen we in deze blog. Artikel 6:171 BW bepaalt kortgezegd dat u als opdrachtgever aansprakelijk bent voor schade die een derde lijdt door fouten van de door u ingeschakelde onderaannemer. Er moet dan wel voldaan zijn aan een aantal voorwaarden.
- Er moet sprake zijn van een opdracht die is verricht in de uitoefening van het bedrijf van de hoofdaannemer;
- daarnaast dient de onderaannemer zelf aansprakelijk te zijn voor de fout die hij tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden is begaan, dat wil zeggen een toerekenbare onrechtmatige daad heeft begaan;
- ten slotte dient de fout te zijn begaan ten tijde van het verrichten van de opgedragen werkzaamheden.
Werkzaamheden ter uitoefening van diens bedrijf
Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat met de eerste voorwaarde ‘werkzaamheden ter uitoefening van diens bedrijf’ wordt bedoeld dat de onderaannemer in de bedrijfsuitoefening van de hoofdaannemer zelf deelneemt. Deze voorwaarde berust op de gedachte dat een buitenstaander niet hoeft uit te zoeken of hij schade leidt door een fout van een niet ondergeschikte of door een werknemer van de hoofdaannemer. Het is immers niet direct duidelijk voor een buitenstaander om te beoordelen wanneer sprake is van een onderaannemer of van een werknemer. Een voorbeeld waarin van deelnemen in de bedrijfsuitoefening sprake is, is schilder A die schilder B inschakelt voor het verven van een pand. Wanneer de schilder B een pot verf op een voorbijganger laat vallen, dan is niet direct duidelijk dat de schilder B een onderaannemer is van schilder A. In dat geval is aan de eerste voorwaarde voldaan, tenzij er omstandigheden zijn waardoor van meet af aan wel duidelijk was dat schilder B een onderaannemer betreft.
Duidelijkheid over werkzaamheden onderaannemer
Aan de hand van alle omstandigheden van het geval dient te worden beoordeeld of voor een buitenstaander van meet af aan duidelijk is dat een onderaannemer werkzaamheden verricht. Wanneer een onderaannemer uit eigen naam met eigen kenbare bedrijfskleding en voertuigen met het eigen bedrijfslogo erop werkzaamheden uitvoert namens een hoofdaannemer, dan is in ieder geval van meet af aan duidelijk dat de onderaannemer als zelfstandige onderneming fungeert. Kortom, het moet niet slechts voor de contractuele partijen duidelijk zijn dat de onderaannemer een zelfstandige onderneming is, maar het moet ook direct duidelijk zijn voor buitenstaanders.
Niet ondergeschikte aansprakelijk en fout tijdens verrichten werkzaamheden begaan
De tweede voorwaarde is dat de onderaannemer zelf aansprakelijk dient te zijn jegens de derde of de opdrachtgever. Wanneer een onderaannemer zijn aansprakelijkheid contractueel heeft beperkt of om welke reden dan ook niet aansprakelijk is voor de schade van een derde of de opdrachtgever, dan kan de hoofdaannemer ook niet aansprakelijk worden gehouden voor die schade.
Fout tijdens het verrichten van de werkzaamheden
De derde en laatste voorwaarde is dat de onderaannemer ten tijde van het uitvoeren van de door de hoofdaannemer opgedragen werkzaamheden een fout maakt. De onderaannemer moet bezig zijn met de door de hoofdaannemer opgedragen werkzaamheden of activiteiten dan wel handelingen die nodig zijn voor het uitvoeren van deze werkzaamheden. Wanneer een onderaannemer schade veroorzaakt met activiteiten of handelingen die niets te maken hebben met de opgedragen werkzaamheden, dan kan de hoofdaannemer niet worden aangesproken.
Schade verhalen ondanks aansprakelijkheid (regres)
Wanneer vaststaat dat u als hoofdaannemer aansprakelijk bent voor de schade van een onderaannemer, dan kunt u nog wel zogenaamd regres nemen om uw schade te verhalen. Dit houdt in dat u weliswaar de opdrachtgever of andere derden die schade geleden heeft moet betalen, maar dit betaalde bedrag op grond van artikel 6:102 BW jo. artikel 6:101 BW kan terugvorderen bij de onderaannemer. Het kan echter onder omstandigheden onredelijk zijn dat de niet ondergeschikte persoon opdraait voor de volledige schade, waardoor de hoofdaannemer wel een deel van de schade dient te dragen.
Meer weten over eventuele aansprakelijkheid?
Wil jij meer weten over hoe eventuele aansprakelijkheid kan worden voorkomen, of wil jij weten of je misschien al aansprakelijk bent? Of wil jij graag regres nemen op jouw onderaannemer? Wanneer jij tegen een (dergelijk) aansprakelijkheidsvraagstuk aanloopt, neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen jou graag verder!
