Alles over de digital services act
Facebook, Twitter en Marktplaats, we kennen de online platforms allemaal. Ze brengen een hoop gemak, maar ook steeds vaker komen ze negatief in het nieuws. Verspreiding van fakenews, desinformatie, illegale content en onbetrouwbare handelaren. Het is de gebruikers een doorn in het oog. De maatschappelijke consensus is al lang dat hierin verandering moet komen. De Digital Services Act moet daarvoor gaan zorgen.
Digital services Act moet zorgen voor een veilige online omgeving
Begin van dit jaar heeft het Europees Parlement ingestemd met de ontwerptekst van de Digital Services Act (hierna de DSA, ofwel de verordening inzake digitale diensten). Doel van deze regeling is kort gezegd het creëren van een veilige online omgeving voor burgers en tegelijkertijd een level playing field voor aanbieders van online diensten.
Wat beoogt de DSA?
De DSA beoogt de activiteiten van aanbieders van online diensten, zoals videoplatforms, online marktplaatsen, sociale media en internetaanbieders beter te reguleren. De DSA introduceert regelgeving ten aanzien van hun activiteiten ter bestrijding van illegale inhoud en desinformatie. Ook regelt de DSA de aansprakelijkheid en verantwoordelijkheden van de aanbieders van online diensten jegens de gebruikers.
Aanvulling op Europese regels digitale diensten
De DSA is bedoeld als aanvulling op bestaande Europese regels voor digitale diensten, waaronder de e-commerce richtlijn. De e-commerce richtlijn (geïmplementeerd in het Burgerlijk Wetboek) bevat bepalingen over de aansprakelijkheid van online tussenpersonen. De e-commerce richtlijn is meer dan 20 jaar oud en verouderd. De regeling heeft de technologische ontwikkelingen niet bijgehouden en sluit niet meer aan bij de huidige digitale samenleving, waarin grote online platforms de dienst uitmaken. Facebook, YouTube en Twitter bestonden in 2000 nog niet eens. Het is duidelijk dat de huidige regelgeving toe is aan een update.
Op wie is de DSA van toepassing?
De DSA heeft gevolgen voor grote online platforms en op ook kleinere aanbieders van digitale diensten én hun gebruikers en klanten. Concreet heeft de regeling betrekking op:
- Online tussenpersonen, die netwerkinfrastructuur aanbieden, providers van internettoegang en domeinnaamregistrators;
- Hostingdiensten, zoals Cloud- en webhostingdiensten;
- Online platforms, waar verkopers en consumenten samenkomen, zoals online marktplaatsen en sociale media platforms;
- Zeer grote online platforms, waarvoor specifieke regels zijn vastgesteld voor platforms die >10% van de Europeanen bereiken.
De regels zijn van toepassing op de aanbieder van digitale diensten die zijn diensten in de Europese Unie aanbiedt, ongeacht zijn plaats van vestiging.
De meest opvallende nieuwe regels in het kort
- Geen aansprakelijkheid platforms voor onrechtmatig gedrag van gebruikers, tenzij het platform op de hoogte is van de illegale handelingen en daar niets tegen doet. Platforms zijn niet aansprakelijk voor illegale inhoud die zij zelf opsporen.
- Geen actieve verplichting voor online tussenpersonen om te controleren of informatie die zij doorgeven of opslaan op onwettige activiteiten duiden.
- Geen vrijstelling van aansprakelijkheid als het platform de indruk wekt dat de content van hem afkomstig
- Verplichting tot het instellen van contactpunten of wettelijk vertegenwoordigers.
- Invoering van een notice and action mechanisme om illegale praktijken te constateren en te verwijderen. Hiervoor gaan platforms samenwerken met “trusted flaggers”.
- Aanbieders van hostingdiensten moeten de gebruikers gemotiveerd informeren indien zij besluiten om de opgeslagen informatie te verwijderen.
- Verplichting tot het instellen van een klachtenafhandelingssysteem, zodat gebruikers bezwaar kunnen maken als bepaalde informatie van het platform wordt verwijderd, of wanneer online diensten (tijdelijk) worden beëindigd, of bij het opschorten of beëindigen van een online account.
- Transparantiemaatregelen voor onlineplatforms op diverse gebieden, ook met betrekking tot de gebruikte algoritmen.
- Online platforms krijgen verplichtingen inzake de traceerbaarheid van handelaren die via het platform hun goederen of diensten aanbieden aan consumenten (o.a. het publiceren van gegevens van handelaren en de betrouwbaarheid ervan controleren).
- Introductie van een “Know your business customer” principe. Voordat zakelijke partijen toegang krijgen tot de diensten, zijn de platforms verplicht om informatie (bedrijfsgegevens) te vergaren over deze zakelijke partijen.
- Transparantie ten aanzien van de advertenties die gebruikers krijgen te zien. Het moet voor de eindgebruiker duidelijk zijn dat de getoonde informatie een advertentie is, van wie de advertentie afkomstig is, maar ook wat de reden is van het tonen van deze specifieke advertenties.
Aanvullende verplichtingen voor zeer grote platforms
Aanvullende verplichtingen voor zeer grote platforms. Zij moeten jaarlijks de risico’s die samenhangen met hun dienstverlening beoordelen, die risico’s beperken en een compliance officer aastellen die erop toeziet dat het platform voldoet aan de vereisten van de DSA. Tevens dienen de zeer grote platforms zich jaarlijks aan een onafhankelijk audit te onderwerpen.
Wanneer treedt de Digital services act in?
Naar verwachting treedt de DSA vanaf 2023 in werking en heeft dan rechtstreekse werking in Nederland. Meer weten over de DSA en wat dit voor invloed heeft op jouw onderneming? Neem dan contact op met Erwin Maizara.
