Gebruikt u als werkgever ook wel eens foto’s of videomateriaal met daarin uw werknemers voor commerciële doeleinden?
Wat zou er eigenlijk met dit materiaal moeten gebeuren als de werknemer uit dienst gaat? Een (oud)werknemer van Coolblue vroeg dit aan de kantonrechter en vorderde een schadevergoeding voor het gebruik van ‘zijn’ foto’s. Lees hier alles over het portretrecht van de werknemer.
Portretrecht werknemer
Coolblue staat bekend als bedrijf dat ‘alles doet voor een glimlach’. Dit betekent dat zij streeft naar goede service op een eerlijke en directe manier. Onderdeel van deze campagne is ook dat zij in haar reclame gebruik maakt van haar eigen werknemers. Maar mag dit eigenlijk zomaar? En wat als de werknemer uit dienst gaat? De werknemer is dan nog steeds te zien in de reclame of op de bedrijfsbus. Zou Coolblue in dat geval de hele reclamecampagne aan moeten passen? De rechter oordeelt dat dit niet hoeft, mits dit tussen partijen (Coolblue en de werknemer) op een goede manier is afgesproken.
Casus portretrecht werknemer
De casus was als volgt. Werknemer is een aantal jaar voor Coolblue werkzaam geweest maar werd op enig moment (terecht) op staande voet ontslagen. Werknemer had dus geen ‘glimlach’ meer bij de gedachte aan Coolblue, maar zag zichzelf nog wel op 100 bestelbusjes en op Youtube. Werknemer stelde dat hij er last van had dat hij nog met Coolblue werd geassocieerd en dat dit invloed had op het vinden van een nieuwe baan. Hij vorderde een schadevergoeding van € 25.000,-.
Coolblue gaf in reactie hierop aan dat zij regelmatig haar werknemers laat terugkomen in reclame-uitingen. Het zou echter altijd de eigen keuze is van de werknemer zijn om hieraan mee te doen.
Mocht Coolblue dit (blijven) doen?
Juridisch gezien geldt als uitgangspunt dat degene die op een portret is afgebeeld, zonder dat hij daartoe opdracht heeft gegeven, zich op grond van de Auteurswet tegen publicatie daarvan kan verzetten. De geportretteerde moet dan wel een redelijk belang hebben. Indien de geportretteerde echter toestemming heeft gegeven tot het publiceren van de foto, heeft hij daarmee afstand gedaan van een beroep hierop. Of er daadwerkelijk toestemming is verleend en zo ja, onder welke voorwaarden, dient te worden beoordeeld aan de hand van het algemene overeenkomstenrecht. Daarbij komt het aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen en gedragingen mochten toekennen.
De kantonrechter oordeelt dat er in dit geval geen sprake is van een inbreuk op het portretrecht, want er was sprake van:
- Expliciete toestemming: partijen zijn in de arbeidsovereenkomst expliciet overeengekomen dat Coolblue het beeldmateriaal met het portret van de werknemer mag gebruiken en dat werknemer afstand doet van zijn portretrecht, ook na einde dienstverband;
- Impliciete toestemming: werknemer heeft bij verlenging van zijn arbeidsovereenkomst nimmer bezwaar gemaakt tegen deze afspraak en heeft met plezier zijn medewerking verleend aan de fotoshoots en een promotievideo;
- Werkgever heeft werknemer duidelijk gewezen op het doel van het maken van de foto’s/video’s en heeft uitgelegd op welke wijze deze gebruik zullen worden en dat in toekomstige campagnes deze beelden niet meer gebruikt zouden worden maar vervangen zouden worden door andere beelden.
Strijd met AVG?
Vervolgens is ook nog een belangenafweging in het kader van de AVG van belang. Degene die op de foto staat zal namelijk altijd een redelijk belang kunnen hebben zich te verzetten tegen het gebruik van de foto’s. De geportretteerde op de foto zal immers altijd geassocieerd kunnen worden met het product of de dienst als op de foto afgebeeld. Dit maakt dat dit in beginsel is aan te merken als een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van degene die op de foto staat. In dit kader kan het (commerciële) belang van de werkgever echter zwaarder wegen dan het belang van de werknemer, waardoor de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer gerechtvaardigd kan worden.
Gebruikt u ook wel eens foto’s of video’s van uw eigen werknemers? Yur beoordeelt graag voor u of u dit op de juiste wijze doet.
